Üroloji Uzmanı Op.Dr.Murat Mermerkaya konu hakkında önemli bilgiler verdi. Varikosel, testiste toplar damarlarda şişlik olması demektir. Bu durum spermi bozabilir ve çocuk sahibi olmaya engel olabilir. Varikosel ameliyat edildiğinde bu problem çözülür ve gebelik oluşur. Ameliyatta en başarılı yöntem mikrocerrahi yöntemdir. Varikosel nedir? Varikosel zamanla geçer mi? Varikosel sperm sayısını azaltır mı? Varikosel cinsel hayatı etkiler mi? hepsi ve daha fazlası haberin detaylarında…
Varikosel zamanla geçer mi?
Varikosel cerrahi olarak tedavi edilmediği müddetçe kendiliğinden düzelmez. Varikosel testis çevresindeki toplardamarlarda genişleme olma durumudur, damarlardaki genişleme gittikçe artıp varikosel en şiddetli durumuna gelebilirken, tedavi uygulanmadığında kendiliğinden düzelme ihtimali yoktur.
Varikosel sperm sayısını azaltır mı?
Tedavi edilmeyen varikosel, zaman geçtikçe testislere daha fazla zarar verir. Spermlerin sayı ve hareketlerini azaltır, ayrıca şekillerini de bozar. Buna bağlı olarak çocuk sahibi olmaya engel olabilir. Genişlemiş damarların cerrahi olarak bağlanması, azalmış testis fonksiyonlarını düzeltir. Operasyon olan erkeklerin yüzde 80’inde sperm sayısı ve kalitesi düzelir.
Varikosel cinsel hayatı etkiler mi?
Varikoselin cinsel faaliyetlere herhangi bir etkisi yoktur. Ancak ağır dereceli varikosel uzun yıllar içinde testisi etkileyerek ilerleyen yaşlarda olabilen testosteron-erkeklik hormonu azalmasına kısmi bir katkıda bulunabilir. Bu durumda testislerin yapısı bozulur ve eskisi gibi erkeklik hormonu ( testosteron ) üretemezler. Buna bağlı olarak erkeklerde cinsel problemler ortaya çıkabilir.
Varikosel belirtileri nelerdir?
Varikosel belirtileri, hastalığın tanısı ve tedavisi için oldukça önemlidir. Varikosel testis üzerinde;
- Şişlik
- Kabarıklık
- Testiste ağrı şeklinde belirti verebilir.
Damarlardaki genişleme, bir süre sonra dışarıdan görülecek kadar belirginleşip bacaklarda görülen varis benzeri bir şekil alabilir. Varikosel belirtileri arasında testislerde şişliğin yanı sıra terleme ve sıcaklık hissi de görülür. Varikosel belirtilerinden biri olan testislerin küçülmesi nadir de olsa bazı hastalarda görülebilir.
Varikosel neden olur?
Varikoselin nedeni belli değildir. Toplumda çocuk sahibi olan bireylerde yetişkin yaşlarda bile %15-20 oranında görülmektedir. Kısırlık nedeniyle başvuran erkeklerde ise yüzde % 30-40 oranında izlenmektedir. İkincil infertilite yani daha önce çocuk sahibi olup tekrar çocuk istemi ile başvuranlarda ise bu oran % 60’a kadar çıkabilmektedir.
Varikosel % 90 sol testiste görülürken % 8-9 oranında iki taraflı (bilateral) olarak izlenir. Sadece sağ tarafta görülmesi oranı ise % 1-2 oranındadır. Varikoselin daha çok sol tarafta görülmesi bir takım anatomik faktörlere bağlıdır.
- Sol taraftaki testisinin sağ taraftakine göre bir miktar daha aşağıda olması
- Testisin sol tarafındaki toplardamarın sağ tarafa göre daha uzun seyretmesi.
- Sol taraf testis toplardamarın karın içerisindeki diğer komşu organlarla anatomik ilişkisi.
- Sol taraf testis damarının boşalma şeklinin anatomik yapısı gibi özelliklerden varikoselin daha çok sol tarafta görülme nedenleri arasındadır.
Varikosel nasıl anlaşılır?
Dikkatli kişiler kendi kendini muayene ederken testis üzerindeki düzensizlik, şişlik veya ağrıdan varikoseli belirleyebilir. Varikosel daha çok kısırlık şikayetiyle yapılan başvurularda doktor muayenesi sırasında teşhis edilir. Ayrıca; uzun süre ayakta kalma, spor ya da cinsel aktivite gibi efor gerektiren durumların ardından yaşanan ağrılar varikosele işaret edebilir. Varikosel muayenesi, genital muayenenin bir parçası olarak yapılmaktadır. Hasta 21 -22 derecelik oda ısısında ayakta pozisyonda muayene edilmelidir. Hasta ayakta ve dik olarak dururken testisler ve genital bölge gözlemlenir. Hasta, hem normal pozisyonda hem de ıkınma manevraları yaptırılarak göz ve elle kontrol edilir. Normal ve ıkınma manevraları ile damarsal yapıda genişleme olup olmadığı belirlenmelidir. Bu işlemlerle varikoselin varlığı klinik olarak konulur. Tanıda altın standart doktor muayenesidir. Bununla birlikte klinik tanıyı desteklemek, varikoselin derecesini belirlemek ve ameliyat kararı için Skrotal Doppler ultrasonografi çekimi yapılır.
Varikosel tedavisi nasıldır?
Varikosel tanısının ardından ilk olarak testis boyutları arasında bir fark olup olmadığı ve testisin kıvamına bakılmalıdır. Sperm parametrelerinin değerlendirildiği semen analizinin yapılması tedavide belirleyici olmaktadır. Hastanın sperm parametrelerinde bir sorun yoksa ameliyat edilip edilmemesi tartışmalıdır.
Bu tür hastalara sperm parametrelerini bozabilecek;
- Beslenme alışkanlığı
- Sigara ve alkol kullanımı
- Toksik maddelere maruz kalma
Sperm parametrelerini ve spermin bulunduğu ortamı düzeltici antioksidan ilaçlar ve beslenme yöntemlerini önerilebilmektedir. Teşhisin ardından hangi varikosel hastalarının ameliyat edilip edilmeyeceği sorusu gündeme gelmektedir. Varikosel derecesine yani grade değerine bakarak ameliyat kararı vermek doğru bir yaklaşım değildir. Bazı olgularda 1. Derece(Grade 1) varikosel dahi ameliyat edilebilirken, bazı olgularda 3 derece (Grade 3) varikosel için ameliyat kararır verilmeyebilmektedir. Ameliyat kararır hastaya göre değişen bir durumdur.
Varikosel teşhisi koyulan ancak infertilite problemi olmayan ya da sperm parametrelerindeki bozulma sınırda olan hasta grubunda destek tedaviler önerilebilir. Çok şiddetli sperm kaybı yaşamamış, sperm hareketinin tamamen kaybolmadığı ve sperm şekil bozukluğu minimum seviyede olan hastalar için antioksidan ajanlar verilebilir. Ancak varikosel teşhisi konulmuş ve sperm parametreleri bozuk, kısırlık yaşayan hastalarda ameliyat önerilebilir. Bu tür hastalarda rahatsızlığın giderilmesi için egzersiz, beslenme düzenini ve yaşam tarzındaki değişikliklerin herhangi bir yararı bulunmamaktadır.
